Inhoudsopgave Voorwoord

In deze paragraaf leest u de stand van zaken van het verloskundig onderzoek naar en over gezondheidsbevorderende interventies en de preventie van perinatale en maternale morbiditeit en mortaliteit.
Voor iedereen die betrokken is bij de zorg rondom een zwangerschap staat het streven centraal om een gezonde moeder en een gezond kind als resultaat te hebben.

Preventie kan in alle stadia van de verloskundige zorgverlening worden uitgevoerd. De nadruk in de gepresenteerde onderzoeken ligt vooral op de preconceptie- en prenatale zorg.

We weten dat de kans op een gezonde moeder en een gezond kind het grootste is als de vrouw en de man al vóór de zwangerschap gezond zijn. Preconceptiezorg biedt kansen, maar er wordt nog niet zoveel van gebruik gemaakt. Logisch dat meerdere onderzoekers daarom de uitdaging zijn aangegaan om deze vorm van zorg onder de aandacht te brengen onder het hele Nederlandse publiek. En ook dat ze zich specifiek richten op de mensen die dit het hardste nodig hebben, maar vaak ook het minst goed bereikbaar zijn. Bij het implementeren van preconceptiezorg komen ook ethische dilemma’s in beeld. De focus bij het onderzoek hierover is de vraag hoe preconceptiezorg zokan worden gecommuniceerd, dat het iatrogene schade door schuldgevoelens en stigmatisering voorkomt.

Voor de mensen die te laat waren voor preconceptiezorg, is er tijdens de prenatale fase winst te behalen. Door het stimuleren van een gezonde leefstijl bijvoorbeeld, de juiste dosering van foliumzuur, het verminderen van maternale stress, het optimaliseren van de gewichtstoename en verloskundige zorgverleners bewust te maken van de risico’s van infectieziektes.
Initiatieven zoals Centering Pregnancy, Centering Parenting en Babybalance verbinden de partners in de keten en bieden zo ook mogelijkheden tot preventie. Mooi en bijzonder is het project Perisur; een project waarbij getracht wordt op meerdere punten de babysterfte en ziekte van Surinaamse baby’s te reduceren.

Belangrijke punten die in de diverse onderzoeken naar voren komen zijn: samenwerking in de keten, het gezichtspunt van de cliënt, het gezichtspunt van verloskundige zorgverleners, de planmatige aanpak in de totstandkoming van interventies en een voortdurende kritische en reflecterende blik op de eigen bijdrages.

Kortom: een breed palet van onderzoek met zeer relevante onderwerpen binnen de huidige verloskundige zorg. Met de resultaten uit deze onderzoeken kan de gezondheid van moeders en kinderen structureel verbeteren, wat niet alleen de verloskundige uitkomsten, maar de algehele gezondheid van jonge gezinnen en toekomstige generaties zal bevorderen.

Prof.dr. Eric Steegers
Gynaecoloog, hoogleraar verloskunde en prenatale geneeskunde, Erasmus MC

Drs. Astrid Merkx
Verloskundige, docent-onderzoeker, Academie Verloskunde Maastricht