Healthy Pregnancy 4 All-2: interconceptiezorg

Tijdens de interconceptionele periode, de periode tussen twee opeenvolgende zwangerschappen, kunnen kwetsbare gezinnen opgespoord en begeleid worden naar een zo gezond mogelijke start van een nieuwe zwangerschap. Binnen dit experiment wordt met ouders die met hun kind van 6 maanden of ouder het consultatiebureau bezoeken, gesproken over een eventuele kinderwens. Zij worden geattendeerd op het belang en de beschikbaarheid van preconceptiezorg. In een aantal gemeenten zal de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) de ouders verwijzen naar verloskundige of huisarts voor een preconceptioneel consult, in de andere helft wordt de JGZ getraind om preconceptiezorg te bieden en gebruik te maken van het e-health-initiatief ‘Slimmer Zwanger’. Zodoende zal de zorg aan kwetsbare gezinnen een integraal onderdeel uit kunnen maken van zorg van -9 maanden tot en met de zorg door de JGZ. Daarnaast zal, gebruikmakend van de beschikbare studiegroep uit HP4All 1, een preconceptiecohort worden gevolgd, waarbinnen het effect van preconceptiezorg zal worden bestudeerd op de incidentie van BIG4 aandoeningen (aangeboren afwijkingen, vroeggeboorte, laag geboortegewicht of een slechte start bij de geboorte).

Doel

Dit onderzoek maakt deel uit van het programma ‘Healthy Pregnancy 4 All: een sluitende aanpak door verloskundige- en jeugd(gezondheid)zorg’. Het experiment met interconceptiezorg via of door de JGZ is bedoeld om de belangrijkste risicogroepen te bereiken. Hiervoor worden diverse, methoden en instrumenten ingezet. Daar waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van ervaringen die eerder zijn opgedaan met de programmatische preconceptiezorg uit Healthy Pregnancy 4 All (1).

Vraagstelling/hypothese

Tijdens het experiment zullen gegevens worden verzameld om na afloop uitspraken te kunnen doen over de effectiviteit van de implementatie van interconceptiezorg:

1. Hoeveel vrouwen komen voor een pre-/interconceptieconsult?
2. Welk deel van de vrouwen met een kind met BIG-4 aandoening of een hogere score aangaande indicatoren voor het kwetsbare gezin, wordt doorverwezen voor preconceptiezorg en welk deel maakt daarvan ook gebruik?
3. Hoe wordt deze uptake beïnvloed door de organisatie van de interconceptiezorg;
   verwijzing door de JGZ of uitvoering door de JGZ zelf?
4. Verbeteren voedings- en leefstijlgewoonten door het gebruik van coaching op maat met behulp van het instrument SlimmerZwanger, vergeleken met advisering door de zorgverlener alleen?

Relevantie

De gezondheidssituatie rondom de geboorte is niet gelijk verdeeld:
vrouwen in achterstandswijken en hun kinderen hebben een groter risico op sterfte en ziekte in de periode rond de geboorte en kort daarna, met gevolgen op latere leeftijd en in volgende generaties.
Het is bekend dat de preconceptionele periode en de drie maanden na de conceptie bepalend zijn: de target periode voor preventie. Via preconceptiezorg is opsporing en aanpak van risicofactoren mogelijk nog vóór de conceptie, wat kan bijdragen aan een
gezondere start. Via monitoring en evaluatie worden de slaag- en faalfactoren voor de invoering van de zorgexperimenten geïdentificeerd. In de analyse worden praktische-, bestuurlijke- en zorgfactoren in acht genomen. De ontwikkelde kennis zal worden ontsloten naar andere gemeenten in Nederland.