Op vrijdag 27 januari 2023 verdedigt verloskundige Irena Veringa bij de Universiteit van Amsterdam haar proefschrift met de titel On fear of childbirth and mindfulness

Irena Veringa beschrijft de complexiteit van baringsangst en stelt een aantal screenings- en behandelmethoden voor. Mindfulnesstraining blijkt bij vrouwen met ernstige angst voor de bevalling de kans op een spontane, niet medische bevalling te verdubbelen. Brede invoering zou de kosten van de geboortezorg met 7,5% kunnen verlagen.

Geen richtlijnen over baringsangst

Verloskundige en mindfulnessexpert Irena Veringa noemt het in haar proefschrift een “verwaarloosd probleem in de verloskunde’: baringsangst (fear of childbirth, FOC). Het is al langer bekend dat bijna vijftien procent van de Nederlandse zwangere vrouwen daar ernstig last van heeft. Zij hebben moeite zich aan te passen aan de uitdagingen van het geboorteproces en ondergaan vaker niet-urgente medische interventies, zoals pijnmedicatie en keizersneden. Vrouwen met de overtuiging dat het ergste zal gebeuren tijdens de bevalling bijvoorbeeld (catastroferen), vragen vaker om pijnstilling tijdens de ontsluiting. Ondanks de urgentie van het probleem, ontbreekt het aan richtlijnen over baringsangst.

Baringsangst accuraat voorspellen

FOC opsporen hoeft niet ingewikkeld te zijn. Veringa onderzocht verschillende vragenlijsten en vindt de Fear of Childbirth-Postpartum-Visual Analogue Scale (FOCP-VAS) de meest accurate voorspeller van baringsangst. Deze vragenlijst bestaat uit één vraag ‘Kunt u een algemeen cijfer geven voor de mate van angst voor de bevalling en de periode daarna die u op dit moment ervaart?’ Uitgedrukt in een VAS-score geeft het de maat voor baringsangst, van 1 (geen angst) tot 10 (zeer veel angst). Al in het eerste trimester van de zwangerschap voorspelde een score groter dan 5 de kans op niet-urgente medische interventies.

Training mindfulness vergroot ‘open bewustzijn’

Veringa bewijst met haar onderzoek dat de training Mindfulness Based Childbirth and Parenting (MBCP) baringsangst aanzienlijk doet afnemen. De vraag om pijnstilling verminderde met een derde en het aantal spontane, niet-medische bevallingen verdubbelde bij vrouwen die de training volgden en die vaker mediteerden. Veringa schrijft het effect toe aan het mechanisme van ‘open bewustzijn’, dat wordt vergroot met MBCP.

Iets dat het bewustzijn van beleidsmakers wellicht zou kunnen openen: brede invoering van MBCP in de geboortezorg zou een jaarlijkse besparing van 42 miljoen euro (7,5%) kunnen betekenen.

De verdediging vindt plaats om 16.00 uur in de Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 229-231 in Amsterdam en is ook te volgen via een livestream.