Doel: onderzoeken van de effectiviteit van uitwendige
versie zonder tocolyse of epidurale anesthesie, de
complicaties die geassocieerd zijn met de procedure en
het verband tussen het aantal versiepogingen en hoofdliggingen
bij de geboorte en sectio caesarea.

Methode: retrospectieve cohort studie van alle (n=924)
uitgevoerde uitwendige versies tussen 1996 en 2000 in
een Nederlands ziekenhuis. Data van de eerste en tweede
versiepogingen zijn afzonderlijk geanalyseerd.

Bevindingen: In totaal werden er 958 uitwendige versies
geanalyseerd; 889 eerste pogingen en 69 herhaalde
pogingen. Zeventig procent van alle eerste versiepogingen
werden voor de 37ste zwangerschapsweek uitgevoerd;
de helft van dit aantal vond plaats tussen 36 en 37 weken.
Het succespercentage voor de eerste versiepoging was
41% en voor de tweede poging 29%. Bivariate analyse
toont dat het succes van de eerste versiepoging positief
wordt beïnvloed door pariteit, niet-Nederlandse origine,
hoger geboortegewicht, hogere moederlijke leeftijd, en
een langere zwangerschapsduur. Na logistische regressie,
blijven pariteit (odds ratio [OR] 2.8, 95% CI 2.1-3.7),
niet Nederlandse origine (OR 1.8, 95% CI 1.2-2.8) en
geboortegewicht (OR 1.7, 95% CI 1.4- 2.0) factoren die
onafhankelijk de effectiviteit van de uitwendige versie
beïnvloeden. De OR voor de zwangerschapsduur bij de
eerste versiepoging was net niet significant: OR 1.2

(1.0 – 1.4). Na een mislukte versiepoging, onderging
slechts 13% van de vrouwen een tweede poging. De
prevalentie van hoofdligging bij de geboorte nam met
3% toe na een tweede versiepoging. In drie gevallen
ontstonden er tijdens of kort na de eerste versiepoging
complicaties. Echter zonder serieuze consequenties voor
moeder of kind op langer termijn. Er werden geen
complicaties na een tweede versiepoging gerapporteerd.

Conclusie: Uitwendige versie zonder tocolyse is een
veilige methode voor zwangere vrouwen en hun kinderen.
Door herhaalde uitwendige versie neemt het aantal
hoofdliggingen bij geboorte toe en moet daarom
overwogen worden na een mislukte eerste versiepoging.