Over het effect op vaders van een traumatische ervaring tijdens de zwangerschap, partus of kraamperiode van hun partner is nog weinig bekend. Deze studie exploreert de emotionele en gedragsmatige reacties en copingstrategieën van vaders die geconfronteerd zijn met een traumatische perinatale ervaring.

Interviews met vaders

De studie is een kwalitatief, prospectief onderzoek onder 24 mannelijke partners van vrouwen die tijdens de perinatale periode blootgesteld waren aan:
• medische incidenten met serieuze risico’s voor moeder en kind;
• zwangerschapsafbreking;
• intra-uteriene sterfte;
• doodgeboorte.

De studie vond plaats in een Australisch opleidingsziekenhuis. Een psychiater interviewde de vaders drie tot vier maanden na de gebeurtenis volgens een semi-gestructureerde opzet. De data werden thematisch gecodeerd. De thema’s die vastgesteld werden met geautomatiseerde analyse waren:
(1) communicatie
(2) stress
(3) ondersteuning
(4) persoon

Beschermende en risicofactoren

Uit handmatige analyse kwam naar voren dat reacties van vaders op en coping met zwangerschapsgerelateerde traumatische ervaringen van hun partners samenhingen met:
• hun achtergrond
• reeds bestaande kwetsbaarheden
• het verschil tussen verwachtingen en werkelijkheid
1 Genoemde voorbeelden zijn: onvoorbereid zijn op complicaties, nog geen ouderschapservaring, eerder verlies van een naaste, bekendheid met psychologische ondersteuning, relatiestress, voldoen aan mannelijke stereotypen en spirituele groei die veerkracht vergroot.

Vaders ervoeren gevoelens van schuld, angst, depressie, rouw, PTSS-klachten en suïcidale gedachten. Ze ondervonden moeilijkheden met:
• communicatie
• het verkrijgen van informatie
• besluitvorming
• spanningen in hun relatie
• sociale en religieuze stigma’s

Beschermende factoren waren:
• sterke relaties met hun partner, familie en vrienden
• goed contact met een zorgverlener
• religieuze of spirituele overtuigingen.

Risicofactoren waren:
• maladaptieve coping2 Deze vorm van coping doet meestal meer kwaad dan goed en kan juist zorgen voor meer stress, vooral op de lange termijn. (zoals alcohol- en drugsgebruik)
• rigide persoonlijkheid
• eerdere fysieke of mentale problemen
• een kwetsbare partner

Vader-inclusief maken van de geboortezorg

De onderzoekers modelleren de geïdentificeerde thema’s in de (bestaande) behoeftenpyramide van Maslow en de ‘gap theory of quality of life’ van Calmans. Hiermee willen zij de behoeften van vaders die geconfronteerd worden met traumatische perinatale ervaringen in beeld brengen. Volgens de onderzoekers kan het ‘vader-inclusief’ maken van de geboortezorg langetermijneffecten van traumatische ervaringen voor vaders, maar ook van hun partners en kinderen, verbeteren.