O’Neill SM, Kearney PM, Kenny LC et al. Caesarean delivery and subsequent stillbirth or miscarriage: systematic review and meta-analysis. PLoS ONE 8(1): e54588. DOI:10.1371/journal.pone.0054588

Directe link naar de gratis full text versie van het artikel

Sectiopercentages worden wereldwijd steeds hoger, van 25% in Engeland tot 35% in de Verenigde Staten en 40% in Latijns-Amerikaanse landen. Het is bij de keuze voor een sectio van belang ook de langetermijneffecten te kennen. In deze systematische review werd onderzocht of er na een sectio bij de volgende zwangerschap een verhoogd risico is op doodgeboorte of miskraam. Dit werd uitgebreid gezocht in zeven grote databases naar cohort, cross-sectionele en case control studies (1945-2011).

De acht geïncludeerde studies voor miskraam leverden geen meta-analyse op in verband met te grote onderlinge verschillen en onvoldoende correctie voor confounders. Er werden elf studies naar doodgeboorte geïncludeerd, in totaal 1.961.829 zwangerschappen en 7.308 doodgeboorten. Tien studies waren afkomstig uit hoge-inkomenslanden, waaronder Duitsland, Schotland, VK. Meerlingzwangerschap was een exclusiecriterium bij tien studies, congenitale afwijkingen bij vier studies. De meeste studies werden gecorrigeerd voor de confounders maternale leeftijd, roken, zwangerschapsduur en pariteit. Correcties voor overige confounders, zoals diabetes, BMI, etniciteit, verschilde tussen de studies. Bij de meta-analyse werd een random-effects model gebruikt. Vrouwen met een eerdere sectio hadden een verhoogd risico op doodgeboorte (OR 1.23; 1.08-1.40). Dit effect bleef signifi cant bij subgroepanalyses voor onverklaarde doodgeboorte (OR 1.47; 1.20-1.80) en verklaarde doodgeboorte (OR 2.11; 1.16-3.84).

De Engelse NICE-richtlijn Caesarean Section biedt vrouwen sinds 2011 de mogelijkheid om zonder indicatie voor een sectio te kiezen. De langetermijnuitkomsten uit de studie moeten meegenomen worden in elke medische of geïnformeerde keuze voor een sectio.