Gezamenlijke besluitvorming vereist gezondheidsvaardigheden om informatie te verkrijgen, te begrijpen, te beoordelen en toe te passen. Deze kwalitatieve Nederlandse studie onderzocht bij vrouwen die varieerden in gezondheidsvaardigheden hun behoefte aan ondersteuning bij gezamenlijke besluitvorming in de geboortezorg.

De onderzoekers hielden in 2019 diepte-interviews met 23 vrouwen (25 weken zwangerschap tot 4 maanden postpartum). Van hen scoorden tien laag en dertien vrouwen hoog op een set screeningsinstrumenten voor gezondheidsvaardigheden. Vrouwen met de laagste scores werden echter niet bereikt.

Uit de thematische analyse van vaardigheden en behoeften per stap in de gezamenlijke besluitvorming komt naar voren dat alle vrouwen sterk betrokken zijn bij het besluitvormingsproces. Ze benoemen het zoeken en selecteren van algemene informatie over zwangerschap en bevalling, waarbij ze hun voorkeuren ontwikkelen op basis van hun kennis en ervaringen en gesprekken met partners en andere belangrijke personen in hun omgeving.

Vrouwen met beperkte gezondheidsvaardigheden en primigravida vrouwen ondervinden echter moeilijkheden bij het verkrijgen van betrouwbare informatie, het begrijpen van informatie over kansen, het ontwikkelen van voorkeuren op basis van informatie over voor- en nadelen en het voorbereiden van consulten. Daarnaast benadrukken alle vrouwen dat ze omgaan met onzekerheden, veranderende omstandigheden van zwangerschap en bevalling en emoties. Dit kan in meerdere stappen van het besluitvormingsproces spelen.

De onderzoekers concluderen dat geboortezorgverleners vrouwen kunnen ondersteunen door hen te begeleiden naar begrijpelijke informatie van betrouwbare bronnen. Daarnaast lijkt het van belang om de deelname van vrouwen aan de besluitvorming te bevorderen door hen voor te bereiden op consultaties, bijvoorbeeld door een agenda op te stellen, en hen tijdig te ondersteunen bij het begrijpen van informatie over voor- en nadelen van opties.