Effectieve behandeling van zwangerschapsdiabetes verbetert maternale en neonatale uitkomsten. Nieuw-Zeelands onderzoek laat zien dat een strikter diagnostisch criterium, met een hogere detectiegraad van milde gevallen, niet leidt tot betere uitkomsten.

Zwangerschapsdiabetes toenemend wereldwijd probleem

Zwangerschapsdiabetes is een toenemend wereldwijd probleem, dat geassocieerd wordt met pre-eclampsie, inleiding, kunstverlossing, keizersnede, schouderdystocie, neonatale macrosomie en hypoglykemie. Het idee is dat met een strikter criterium voor de diagnose van zwangerschapsdiabetes een groter aantal vrouwen gedetecteerd wordt en door behandeling betere glucosewaarden bereikt, waardoor het risico op deze complicaties afneemt.

Strengere OGTT-afkapwaarden

In deze Nieuw-Zeelandse gerandomiseerde trial werd het effect van strikte afkapwaarden1 nuchtere glucose ≥5,1, na 1u ≥10,0, na 2u ≥8,5 mmol/l voor de 75g-orale glucosetolerantietest (OGTT) vergeleken met een controlegroep met minder strikte afkapwaarden2 nuchtere glucose ≥5,5, na 2u ≥9,0 mmol/l . Vrouwen die volgens de afkapwaarden zwangerschapsdiabetes hadden, kregen begeleiding door een diëtist, bloedglucosemonitoring en zo nodig medicamenteuze behandeling.

Vrouwen zonder zwangerschapsdiabetes kregen routinezorg. Primaire uitkomstmaat was een neonataal geboortegewicht boven de p90 (volgens de Fenton-WHO-standaard). Secundair werd gekeken naar samengestelde neonatale uitkomsten (zoals geboortetrauma, hypoglykemie en opname) en maternale uitkomsten (zoals inleiding, modus partus, fluxus en opname).

Perinatale uitkomsten zijn vergelijkbaar

Er werden 4061 vrouwen met indicatie voor OGTT gerandomiseerd. In de onderzoeksgroep met strikte criteria werd 15,3% gediagnosticeerd met zwangerschapsdiabetes versus 6,1% in de controlegroep. Van de neonaten geboren in de onderzoeksgroep was 8,8% groter dan p90, versus 8,9% in de controlegroep. Er werd geen verschil gevonden in andere neonatale uitkomsten. Ook modus partus, fluxus en maternale opname verschilden niet.

Hogere zorgkosten bij strikte diagnostische criteria

Opvallend was dat vrouwen in de onderzoeksgroep vaker werden ingeleid en vaker farmacologisch behandeld werden. Zij gebruikten meer zorg wegens aanvullende consulten bij de internist, diabetesverpleegkundige en diëtist. Bij de neonaten in de onderzoeksgroep werd vaker hypoglykemie gedetecteerd en behandeld.

Geen effect op gezondheidswinst op korte termijn

In deze studie werd aangetoond dat in de Nieuw-Zeelandse populatie striktere OGTT-criteria voor zwangerschapsdiabetes leidden tot 2,5 maal hogere kans op de diagnose zwangerschapsdiabetes. Hoewel er meer vrouwen met diabeteszorg behandeld werden, leidde dit niet tot duidelijke gezondheidswinst.

Het zorggebruik nam echter significant toe. Bij een hogere proportie zwangerschapsdiabetes neemt ook de proportie gescreende neonaten toe, leidend tot een hogere detectiegraad van neonatale hypoglykemie. In deze studie werd niet duidelijk in hoeverre dat tot gezondheidswinst leidt.

Vervolgonderzoek is nodig om vast te stellen of striktere criteria bijdragen aan verbeterde cardiometabole status op lange termijn van vrouwen en hun nakomelingen.

In Nederland: TANGO-DM-studie

In Nederland loopt een vergelijkbare trial naar optimale afkapwaarden voor de OGTT: de TANGO-DM-studie.