Mindfullness in de verloskunde
Mindfulness betekent gericht aandacht geven aan het moment zonder te oordelen. Het is een methode die kan helpen beter om te gaan met de drukte van de verloskundige praktijk waarbij we onze aandacht vaak moeten verdelen over verschillende patiënten en taken. Daarnaast kan mindfulness een hulpmiddel zijn voor zwangere vrouwen om om te gaan met een veranderend lichaam, met onzekerheden en met de verandering van hun leven.
Stel je rijdt na een drukke spreekuurdag in de auto naar huis. Misschien denk je nog na of je een juiste inschatting hebt gemaakt bij die ene cliënt. De drukte in je hoofd kan er voor zorgen dat je de omgeving om je heen mist. Misschien ben je, als je aankomt op je bestemming verbaasd dat je er al bent of realiseer je je dat je een stuk ‘gemist’ hebt. Soms lijkt het alsof we gevangen zijn in onze steeds afdwalende aandacht.
Is mindfulness een nieuwe ontwikkelingskans voor de verloskunde? In ieder geval lijkt het een zinvolle aanvulling te zijn op de reguliere verloskundige zorg. Zowel prenataal, durante partu als postnataal is deze vaardigheid in te zetten. De zwangerschap is een kwetsbare periode met veel mogelijke complicaties en zorgen daaromtrent. Mindfulness kan een bijdrage leveren aan het omgaan met deze stressvolle aspecten van zwanger zijn. Inmiddels is er steeds meer wetenschappelijke onderbouwing dat mindfulness een goede methode kan zijn voor stresspreventie in de zwangerschap. Met name de nadruk in deze methode op de autonomie en de eigen verantwoordelijkheid kan het vertrouwen van de zwangere vrouw in een proces als zwangerschap en bevalling bevorderen. De mindfulnesstraining is een relatief goedkope interventie, aangezien de training in groepsvorm plaatsvindt. Bijkomend voordeel daarvan is dat zwangeren sociale steun kunnen vinden in de groep en ervaringen kunnen delen. Ook kunnen zwangeren samen met hun partner een mindfulnesstraining volgen. Partners kunnen in dat geval zowel zelf baat hebben bij het beoefenen van mindfulness alsook de zwangere vrouw steunen. Welke plek de mindfulnesstraining ten opzichte van andere interventies inneemt zal in de toekomst duidelijk moeten worden. Er is meer onderzoek nodig naar het effect van een mindfulnesstraining tijdens de zwangerschap op harde uitkomstmaten zoals geboortegewicht, partusduur, pijnstilling en kunstbevallingen. nodig, met name bij de Nederlandse populatie Het is aan te raden voor verloskundigen zich goed te informeren over de mindfulnesstraining zowel om zwangeren goed voor te kunnen lichten alsook om voor zichzelf de mogelijkheden te overwegen om mindfulness toe te kunnen passen in de dagelijkse praktijk voor de eigen stresspreventie. Als zwangeren het vertrouwen in zichzelf hervinden zou dit ook kunnen leiden tot meer vertrouwen in het Nederlands verloskundig systeem. Dit kan tegenwicht bieden aan de toenemende medicalisering van de baring. Iedere vrouw heeft het recht haar geboorte te ervaren op een voor haar veilige, prettige manier en locatie. Mindfulness kan helpen om meer te vertrouwen op de natuur en pas dan maatregelen te nemen wanneer die nodig zijn.