In de afgelopen twee decennia is het aantal klinisch verloskundigen in Nederland aanzienlijk toegenomen, maar welke bevallingen zij begeleiden is niet altijd even duidelijk gedefinieerd. Dit onderzoek toont aan dat klinisch verloskundigen voor veel vrouwen zorgen met zeer uiteenlopende medische indicaties.

De onderzoekers maakten gebruik van de Nationale gegevens van de Nederlandse Perinatale Registratie uit de jaren 2000 tot 2016. Zij analyseerden 1.871.982 ziekenhuisbevallingen met complete gegevens.

Latente klasse analyse

De onderzoekers wilden met behulp van een latente klasse analyse1 Met latente klassenanalyse kunnen in een populatie groepen van gelijksoortige eenheden worden gevonden op basis van hun kenmerken op een aantal relevante variabelen. identificeren welke type bevallingen klinisch verloskundigen doorgaans begeleiden. Daarbij probeerden zij ook te onderzoeken of dit in de loop van de tijd is veranderd. In de primaire analyses werden de type bevallingen, het type ziekenhuis en het jaartal van de bevalling meegenomen.

Drie type bevallingen

De latente klasse analyse identificeerde drie type bevallingen:

  1. verwijzingen tijdens de bevalling (58,8%)
  2. inleidingen (26,8%)
  3. geplande keizersnedes (14,4%)

De primaire analyses gaven verder aan dat vrouwen na verwijzingen tijdens de bevalling en bij inleidingen ongeveer even vaak werden begeleid door klinisch verloskundigen en bij geplande keizersnedes bijna nooit. In de groep verwijzingen tijdens de bevalling betrof dit 31.6% en in de groep inleidingen betrof dit 32.8%.

Grote verscheidenheid aan medische indicaties

Omdat de begeleiding bij type 1 en type 2 ongeveer gelijk was (en er bij type 3 nagenoeg geen betrokkenheid was), hebben de onderzoekers de data van type 1 en 2 gebruikt in secundaire analyses. Zij keken welke karakteristieken de bevallingen hebben, die klinisch verloskundigen begeleidden2 De onderzoekers schrijven hierbij dat sectio’s niet zijn meegenomen in de analyse. Wat de invloed is van de vrouwen die uiteindelijk een spoedkeizersnede kregen is niet heel duidelijk in dit artikel inzichtelijk gemaakt. . Klinisch verloskundigen bleken bevallingen te begeleiden met een grote verscheidenheid aan medische indicaties, zoals pijnverlichting en vroeggeboorte.

Derdelijns ziekenhuizen

Het was opmerkelijk dat in derdelijns ziekenhuizen – waar minder, maar ook juist complexere bevallingen plaatsvinden – relatief meer bevallingen werden begeleid door klinisch verloskundigen dan in tweedelijns niet-opleidingsziekenhuizen.

Inzichten meenemen in opleiding en taakomschrijving

Het aantal bevallingen dat klinisch verloskundigen begeleiden is de afgelopen decennia toegenomen. Klinisch verloskundigen zorgen voor vrouwen met uiteenlopende mate van pathologie, behalve tijdens keizersnedes. Deze inzichten kunnen worden meegenomen in de opleiding en taakomschrijving van klinisch verloskundigen.