Doel: Het onderzoeken van provinciale verschillen in perinatale sterfte en het bepalen van de invloed daarop van verschillende risicofactoren, waaronder de reistijd van huis naar het ziekenhuis tijdens de baring.

Opzet: Cohortonderzoek.

Het onderzoek had betrekking op 1.242.725 eenlinggeboorten in Nederland in de periode 2000-2006 die waren vastgelegd in de Perinatale Registratie Nederland. Met logistische regressieanalyse werd bepaald of perinatale sterfte gerelateerd was aan provincie, waarbij rekening werd gehouden met risicofactoren zoals leeftijd, pariteit, etniciteit, sociaaleconomische status, en met zorgfactoren waaronder het moment waarop de zwangere in prenatale zorg kwam en de reistijd. De perinatale sterfte in Nederland was 9,9 per 1000 geboorten. De provincies met de hoogste sterftecijfers waren Friesland (11,3‰), Groningen (11,1‰), Zeeland (10,6‰) en Flevoland (10,4‰). Noord-Brabant (9,2‰) en Limburg (9,2‰) hadden de laagste sterftecijfers. Deze verschillen waren significant verhoogd voor Friesland met een oddsratio van 1,16 (95%-BI: 1,05-1,28) en voor Groningen met een oddsratio van 1,13 (95%-BI: 1,02-1,26). Laat beginnen met prenatale zorg, bij een zwangerschapsduur van ≥ 18 weken, was een belangrijke risicofactor voor sterfte (gecorrigeerde oddsratio 1,8 (95%-BI: 1,7-1,8)). Daarnaast kon een lage sociaaleconomische status deels de verhoogde sterftekans in de provincie Groningen verklaren. Een reistijd van ≥ 20 min naar het ziekenhuis bleek een onafhankelijke risicofactor voor perinatale sterfte. Gemiddeld reisde 19% van de vrouwen ≥ 20 min. In de provincies Groningen, Friesland, Flevoland en Zeeland varieerde dit van 32-36%. De gecorrigeerde oddsratio van reistijd was 1,7 (95%-BI: 1,6-1,7). De perinatale sterfte verschilde per provincie. Dit verschil was te verklaren door een langere reistijd naar het ziekenhuis tijdens de baring. Ook het laat beginnen met prenatale zorg en een lage sociaaleconomische status beïnvloedden het sterftecijfer. Deze risicofactoren moeten dan ook aandachtspunten zijn voor registratie, onderzoeken, audit en beleid (concentratie van zorg).